تاثیر عفونت های قارچی بر سلامت افراد ، اهمیت تشخیص آزمایشگاهی این دسته از عفونت ها - وبلاگ ماشین

به گزارش وبلاگ ماشین، متخصص قارچ شناسی پزشکی، در ارتباط با اثرات عفونت های قارچی سیستمیک بر سلامت بدن و همچنین، اهمیت تشخیص آزمایشگاهی این عفونت ها، توضیحاتی ارائه داد.

به گزارش گروه اجتماعی وبلاگ ماشین، به نقل از روابط عمومی نوزدهمین کنگره کشوری ارتقا کیفیت خدمات آزمایشگاهی، تشخیص پزشکی ایران، محمد قهری گفت: عفونت های قارچی سیستمیک عفونت هایی هستند که در آن ها عوامل قارچی با عبور از سد های دفاعی طبیعی بدن، سیستم گردش خون و برخی اعضای داخلی بدن را تحت تأثیر قرار می دهند و بر حسب ابتلای ارگان های مختلفِ داخلی، علائم و نشانه های مرتبط با اعضای گرفتار ظاهر می شوند.

وی اضافه کرد: معمولاً عفونت های قارچی سیستمیک دارای علائم و نشانه های اختصاصی نیستند. سلول ها و بافت های مبتلا در اثر ترشح آنزیم ها یا سموم قارچ ها و نیز به دلیل رشد و تهاجم سلول های قارچی دچار آسیب می شوند. برخی از قارچ ها به عروق خونی هجوم می برند و موجب ایجاد ترومبوز در عروق، و انفارکتوس و نکروز در بافت می شوند.

این دکترای علوم آزمایشگاهی تاکید کرد: تشخیص صحیح و به هنگام و درمان در زمان مناسب در کنترل عفونت های قارچی سیستمیک نقشی اساسی دارد. علاوه بر این هوشکمک و تردید کلینیکی پزشکان و پرستاران در زمینه های بالینی نیز از اهمیت بسکمک در مراقبت از سلامت بیماران در معرض خطر بالا برخوردار است. زیرا، تشخیص دیرهنگام و یا تأخیر در درمان های مناسب موجب عوارض جدی از قبیل از دست دادن عضو و یا بدشکلی اندام ها و یا مرگ بیمار می شود.

قهری، به شایع ترین عامل عفونت های قارچی سیستمیک اشاره کرد و گفت: بسته به اعضا و ارگان های درگیر بیماری، شایع ترین عوامل قارچی مسبب عفونت فرق می کند. به عنوان مثال شایع ترین عامل قارچی در مننژیت قارچی، قارچ مخمری کریپتوکوکوس نئوفرمنس است، در عفونت های ریوی، شایع ترین عامل قارچی آسپرجیلوس و از بین اعضای این جنس نیز آسپرجیلوس فومیگاتوس است. شایع ترین عامل قارچی بیماری موکورمایکوز رینوسربرال، رایزوپوس آریزوس است. شایع ترین عامل سپتی سمی قارچی جنس کاندیدا و شایع ترین گونه کاندیدای مسبب این عفونت کاندیدا آلبیکنس است.

وی در پاسخ به این سوال که چه افرادی مستعد این عفونت ها هستند، اضافه کرد: به طور کلی افرادی که سیستم ایمنی آن ها به دلایل مختلفِ ارثی یا اکتسابی دچار نقص یا آسیب شده است و به گروه جمعیتی تحت عنوان بیماران نقص ایمنی شناخته می شوند از جمله افراد مبتلا به دیابت، انواع سرطان ها و لوسمی ها، بیماران دریافت نماینده پیوند بافت و مغز استخوان، بیماران دچار سوختگی های وسیع، بیماران تحت درمان با کورتیکوستروئید ها و آنتی بیوتیک های وسیع الطیف، بیماران تحت درمان با دارو های سیتوتوکسیک، و نوتروپنی طولانی مدت در گروه پر خطر برای عفونت های سیستمیک قارچی قرار می گیرند.

قهری، به نقش آزمایشگاه در تشخیص این عفونت ها اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه عفونت های سیستمیک قارچی اصولاً از علائم و نشانه های اختصاصی برخوردار نیستند تشخیص آن ها به شک بالینی و استفاده از روش های آزمایشگاهی خاص وابسته است. در میان روش های آزمایشگاهی، آزمایش های مستقیم میکروسکوپی، کشت و هیستوپاتولوژی بسیار کمک نماینده هستند، و در مواردی نیز از روش های ایمیونولوژیک و بیوشیمی و یا ملکولار بیولوژی کمک گرفته می شود. در واقع بدون کمک آزمایشگاه، تشخیص عفونت های قارچی جز بر پایه حدس و گمان صورت نمی گیرد و تشخیص قطعی عفونت ها تنها به کمک روش های آزمایشگاهی میسر است. از طرف دیگر با توجه به اینکه گونه های مختلف قارچ ها در برابر عوامل دارویی ضد قارچی الگوی رفتاری متفاوتی دارند بدون تعیین هویت ارگانیسم قارچی در سطح گونه، اقدامات درمانی به صورت کامل و صحیح نمی تواند صورت گیرد و بنابر این روش های آزمایشگاهی به صورت راهنمای درمان کمک مؤثری به پزشک معالج می نمایند.

وی ادامه داد: همچنین برای تعیین حساسیت یا مقاومت عوامل قارچی نسبت به دارو های تجویز شده، اقدامات آزمایشگاهی کمک نماینده است. تائید بهبودی کامل بیمار و برطرف شدن عفونت نیز با کمک آزمایشگاه انجام می شود. به طور خلاصه، آزمایشگاه در زمینه تشخیص قطعی عامل عفونت، کمک به انتخاب داروی مناسب و مؤثر، و تعیین حساسیت یا مقاومت عامل قارچی نسبت به داروی انتخابی، و نیز پایش و مونیتورینگ بهبودی بیمار خدمات خود را ارائه می دهد.

این متخصص قارچ شناسی پزشکی گفت: جمعیت بیماران در معرض خطر عفونت های قارچی در طی دهه های اخیر رو به افزایش گذاشته است، گروه جمعیتی خاصی تحت عنوان افراد دارای نقص ایمنی با ویژگی های مشترکی که دارند خطر بالاتری برای اکتساب انواع عفونت های قارچی دارند و برای مدیریت و درمان مناسب این دسته از بیماران، پزشکان متخصص عفونی با گرایش خاص تحت عنوان فلوشیپ نقص ایمنی و پیوند تربیت می شوند.

وی اضافه کرد: از طرف دیگر هر روز بر تعداد و تنوع گونه های قارچی فرصت طلب بیماری زا که این گروه های جمعیتی را تحت تأثیر قرار می دهند نیز اضافه می شود که این مسئله به تنهایی چالش های جدی و قابل توجهی را در زمینه تشخیص آزمایشگاهی و تعیین هویت قارچ در سطح جنس و گونه برای میکروبیولوژیست ها، مایکولوژیست ها و متخصصین آزمایشگاهی پدید آورده و همچنین چالش کلینیکی مهمی در انتخاب داروی مناسب برای درمان عفونت های حاصل از آن ها را برای پزشکان متخصص عفونی فراهم آورده است.

قهری در پایان گفت: تشخیص به هنگام و درمان مناسب این دسته از عفونت های سیستمیک از چالش های مهم طب آزمایشگاهی و بالینی است. برای تشخیص اینگونه عفونت ها آزمایشات مختلفی بر اساس تجسس مواد آنتی ژنی اختصاصی و یا نشانگر های ملکولی که اختصاص به جنس ها یا گونه ها دارد طراحی و به کار گرفته شده است. بسکمک از این روش های تازه مورد تائید مراجع مربوطه قرار گرفته و برخی از آن ها همچنان مراحل تجربی خود را سپری می نمایند.