تنها یک سامانه هشدار سیل در کشور داریم - وبلاگ ماشین

به گزارش وبلاگ ماشین، اوایل فروردین ماه سال جاری سیلاب های بهاری 200 شهر و یک هزار و 300 روستای کشور را تخریب کرد و مرگ 80 نفر از هموطنانمان را رقم زد.

به گزارش گروه رسانه های وبلاگ ماشین، اوایل فروردین ماه سال جاری سیلاب های بهاری 200 شهر و یک هزار و 300 روستای کشور را تخریب کرد و مرگ 80 نفر از هموطنانمان را رقم زد. این خسارت ها جدا از تخریب زمین های کشاورزی، تلف شدن دام ها، شکستن و از ریشه درآمدن درختان، از بین رفتن جاده ها و... است. حالا می توان پس از گذشت هشت ماه نگران از سیلاب های پاییزی به آنچه مسئولان برای پیشگیری از آسیب های سیلاب های احتمالی نموده اند اندیشید. دستگاه های مسئول از ستاد مدیریت بحران گرفته تا وزارت نیرو، سازمان هواشناسی، سازمان جنگل ها و... برای حفظ و افزایش پوشش گیاهی مناطق سیل خیز، حفظ بستر و حریم رودخانه ها، اطلاع رسانی بهنگام در مورد تغییرات جوی و... چه نموده اند؟

سامانه هشدار تنها در جنوب غرب کشور

دکتر صادق ضیائیان، رئیس مرکز پیش بینی سازمان هواشناسی معتقد است: سیلاب پدیده ای نیست که بتوان از چند ماه قبل وقوع آن را پیش بینی کرد و چنین چیزی در هیچ جای جهان هم اتفاق نمی افتد. وی به طوفان اخیر در ژاپن اشاره می نماید و می گوید: این طوفان به هیچ وجه از قبل پیش بینی نشده بود. این ها را پدیده های حدی می گویند که وقوع آن ها از دو سه روز قبل قابل پیش بینی است. بر این اساس خیلی زود است که از حالا بگوییم که در پاییز هم مثل اوایل سال جاری شاهد باران های سیل آسا خواهیم بود. اما در مجموع ما می گوییم تغییر اقلیم اتفاق افتاده که یکی از عواقب آن افزایش فراوانی تعداد سیلاب هاست اما اینکه آیا تعدادش در پاییز بیشتر می گردد یا نه، معلوم نیست.

وی در ادامه گفت وگوی خود با ما اضافه می نماید: گاهی وقت ها انتظارات از سازمان هواشناسی چندان علمی نیست. مثلاً گاهی برخی از دستگاه های اجرایی انتظار دارند که از یک ماه قبل وقوع سیلاب را پیش بینی و اطلاعیه صادر کنیم در حالی که هنوز توان علمی چنین چیزی در جهان فراهم نشده است. یعنی پیش بینی سیلاب از یک ماه قبل فعلاً با علم امروز بشری ممکن نیست. بنابراین اگر بحث غافلگیری مطرح می گردد شاید از این جنبه باشد وگرنه ما از دو تا سه روز قبل وقوع سیلاب را پیش بینی می کنیم و هشدارهای لازم را می دهیم.

وی در پاسخ به این پرسش که میزان استفاده ایران از سیستم های هشدار سیلاب چگونه است؛ می گوید: در حال حاضر سامانه ای که کل کشور را در بربگیرد، نداریم؛ یعنی الان فقط در حوضه جنوب غرب کشور سامانه هشدار سیل را داریم و می توانیم وقوع سیلاب را برآورد کنیم در حالی که باید در همه حوضه ها سامانه هشدار را داشته باشیم. البته برای برخورداری از این سامانه احتیاج به بودجه کافی است که امیدواریم تخصیص یابد. با وجود این سازمان هواشناسی به صورت طبیعی به وظایفش عمل می نماید به طوری که از ابتدای پاییز سال جاری تاکنون اطلاعیه ها و اخطاریه هایی که صادر نموده خیلی به موقع بوده است مثلاً چندی پیش بارش های شدید در سیستان و بلوچستان و یا سیل اواسط مهرماه در استان گیلان را پیش بینی کرد و نسبت به وقوع آن هشدارهای لازم را داده بود.

آمادگی کامل در مقابل سیلاب ها

محمد حاج رسولی ها، مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران نیز وقوع سیلاب در پاییز سال جاری را دور از انتظار نمی داند و در مورد میزان آمادگی وزارت نیرو در مقابل سیلاب های احتمالی به قدس می گوید: این وزارتخانه در حال حاضر با پیش بینی ها و هشدارهایی که سازمان هواشناسی از شدت بارش ها می دهد آمادگی کامل را در مقابل سیلاب ها دارد.

وی با اشاره به اینکه وزارتخانه متبوعش 80 تا 90 درصد سیلاب ها را به وسیله ظرفیت مخازن کنترل می نماید، می افزاید: مطالعات مشخص حد بستر و حریم رودخانه، ثبت نقشه های حد بستر و حریم رودخانه در سامانه کاداستر ملی در حال تکمیل شدن است. علاوه بر این از 75 هزار کیلومتر رودخانه های سیلابی کشور، سامانه و از 53 هزار کیلومتر رودخانه بانک اطلاعاتی تهیه شده است اما سیلاب هایی که رودخانه ها باید عبور بدهند سیلاب هایی با دوره بازگشت 25 ساله هستند که در برخی از رودخانه ها امکان عبور سیلاب ها با دوره بازگشت یاد شده به دلیل دخل و تصرفات یا ایجاد سازه های غیراستاندارد در حریم و بستر آن ها مهیا نیست.

وی از هشدار به مبادی ذی ربط برای بازگشایی 3 هزار و 200 نقطه از رودخانه های سیلابی کشور خبر می دهد و می گوید: از سوی وزارت نیرو مشخصات همه این نقاط را به ثبت اسناد دادیم و اعلام نموده ایم که این نقاط خرید و فروش نگردد و برای آن ها مجوز صادر نگردد. به عبارتی نقشه حدود 32 هزار کیلومتر از 57 هزار کیلومتر رودخانه های کشور را در سامانه اسناد به ثبت رساندیم تا این گونه به متجاوزان به حریم و بستر رودخانه ها اجازه فعالیت داده نگردد.

وی در مورد لایروبی رودخانه ها و نقش آن در کاهش خسارت ناشی از سیلاب های احتمالی هم می گوید: لایروبی به تنهایی نمی تواند اثرگذار باشد. یعنی رودخانه اگر لایروبی هم گردد وقتی دخل و تصرف در آن اجرا شده باشد باز خسارت وارد می نماید. در واقع لایروبی بیشتر در خروجی هایی که به دریاها می رسد و قدرت تخلیه را بیشتر می نماید اثر دارد. ضمن این ما به میزانی که منابع برای این منظور اختصاص داده می گردد می توانیم در زمینه لایروبی اقدام کنیم اما باید توجه داشته باشیم که لایروبی کاری مستمر و دائمی است.

احتیاج به سرمایه گذاری در زمینه آبخیزداری

همچنین رضا اردکانیان، وزیر نیرو در حاشیه مراسم رونمایی از فاز نخست سامانه جامع پایش آنلاین وضعیت نیروگاه ها از کوشش برای ارتقای آمادگی این وزارتخانه در مقابل سیلاب های احتمالی پاییزی خبر می دهد و می گوید: به شکل منظمی در حال پایش شرایط مخازن سدها و همچنین آمادگی رودخانه ها برای گذر سیلاب های احتمالی و احتیاجهای پایین دست هستیم. البته کوشش می کنیم با دسترسی بهتر به اطلاعات هواشناسی آمادگی خود را بالا ببریم که احتیاجمند هماهنگی بین بخش دولتی و خصوصی است.

ابوالقاسم حسین پور، مدیر کل دفتر کنترل سیلاب و آبخوانداری سازمان جنگل ها هم به قدس می گوید: سال جاری بر اساس برنامه ها و متناسب با بودجه 150 میلیون یورویی که از صندوق توسعه ملی برای آبخیزداری و آبخوانداری تخصیص یافته بیش از 10 هزار نقطه یعنی در سطح 5، 1 هکتار از کشور طرح های آبخیزداری و آبخوانداری را اجرایی می کنیم که البته بخش های عمده آن از نقاط سیل خیز کشور است که بخشی از آن عملیاتی و به بهره برداری رسیده است.

وی با اشاره به اینکه 125 میلیون هکتار از عرصه های کشور باید زیر پوشش طرح های آبخیزداری و آبخوانداری قرار گیرد، می گوید: از این رقم تا خاتمه سال گذشته 12 میلیون هکتار عملیات آبخیزداری و آبخوانداری اجرا شده و مطالعات آبخیزداری 14 میلیون هکتار نیز اجرا شده که تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی داریم. یعنی عرصه های وسیعی از کشور احتیاجمند سرمایه گذاری در زمینه آبخیزداری هستند. فقط امیدواریم اعتبارات مناسبی برای این منظور مشخص نمایند تا بتوانیم با سرعت بیشتری عرصه های کشور را زیر پوشش قرار بدهیم.

حسین پور تأکید می نماید: در حوضه هایی که طرح های آبخیزداری و آبخوانداری در حد کافی اجرایی شده تا 70 درصد از خسارت های ناشی از سیل کاهش یافته است.

منبع : قدس آنلاین

بازگشت به صفحه رسانه ها