تخفیف به جای بخشش - وبلاگ ماشین

به گزارش وبلاگ ماشین، درست هشت ماه و 20 روز پیش؛ یعنی در سی امین روز از تیرماه سال گذشته در بحبوحه راه اندازی سامانه کارا برای دریافت تسهیلات کرونا برایتان از مشکلاتی گفتیم که گریبانگیر فعالان صنایع دستی شده که کرونا کسب و کارشان را تعطیل و کساد نموده و در صف ثبت نام اندک تسهیلاتی کرونایی ایستاده اند تا شاید مرهمی بر دردشان باشد؛ هنرمندانی که برای دریافت همان تسهیلات هم با گیرو گرفتاری زیادی روبرو شدند و درنهایت بسیاری از آنها پیروز به دریافت این وام نشدند.

حالا و در بیستمین روز از اولین ماه سال 1400، یعنی 13ماه پس از شیوع کرونا برایتان از دردی دیگر می نویسیم، از این که همان تعداد هنرمندانی که آن روزها با سختی تمام پیروز به ثبت نام در سامانه و دریافت وام شدند، حالا از نموده خود پشیمانند، از این که این وام قرار بود مرهمی بر زخم بیکاری و دل نگرانی شان باشد و حالا با وعده های به بار ننشسته عدم امهال برای پرداخت اقساط به سوهان روح شان تبدیل شده است.

این البته تنها درد این روزهای فعالان صنایع دستی نیست و یک بخشنامه جدید غصه و نگرانی بیشتری به جان شان انداخته؛ بخشنامه ای که در آن بر پرداخت سریع اجاره بهای سال گذشته تاکید نموده؛ حال آن که در نیمه های سال پیش و در اوج شیوع کرونا و تعطیلی پیاپی کارگاه های صنایع دستی، بخشنامه ای به استانداری های 31استان کشور ابلاغ شد که از متولیان اماکن تاریخی که کارگاه های صنایع دستی در آنها فعال هستند، می خواست یا با بخشودگی کامل، هنرمندان صنایع دستی را از پرداخت اجاره بها معاف نمایند یا مهلتی برای پرداخت اجاره بها به آنها بدهند.

یک نامه از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خطاب به مدیران کل استان های کشورمان چیزی است که این روزها به جان هنرمندان صنایع دستی دلشوره انداخته که کارگاه و غرفه فروش در اماکن تاریخی دارند؛ نامه ای که برخلاف نامه اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور در سال گذشته که تاکید بر امهال یا بخشودگی کامل اجاره بهای اماکن واگذار شده دولتی به بخش خصوصی داشت، گزینه بخشودگی کامل و امهال را از دستور خارج نموده و به جای آن از تخفیفاتی درخصوص میزان اجاره بها صحبت به میان آورده و از مسؤولان مربوط خواسته هرچه سریع تر بخشنامه جدید را به اجرا بگذارند. این بخشنامه حالا به دغدغه جدید بسیاری از هنرمندان صنایع دستی کشورمان تبدیل شده که در اماکن تاریخی مشغول به فعالیت کج دار و مریز در این ایام کرونایی هستند.

طرح واگذاری بناها و خانه های تاریخی در سراسر ایران به هنرمندان و فعالان صنایع دستی برای کار و فعالیت در قبال دریافت اجاره بهایی مناسب از چند سال پیش اجرایی شد تا کمی از بار هزینه های این قشر کارآفرین را کم کند.

شیوع کرونا در یک سال گذشته خسارت زیادی بر پیکره صنایع دستی کشور وارد کرد و بسیاری از کارگاه های فراوریی را به تعطیلی کشاند و ده ها هزار نفر را از کار بیکار کرد.

آنها که غرفه و کا رگاهی در اماکن تاریخی و دولتی داشتند شاید از شانس بیشتری برخوردار شدند، آن هم زمانی که مصوبه دولت و نامه معاون اول خیال آنها را بابت عدم پرداخت اجاره بها در دوران رکود کرونایی راحت نموده بود. این آسودگی خیال اما فقط تا همین چند روز پیش دوام آورد؛ حال آن که کرونا و پیامدهایش همچنان در حال تاخت و تاز است.

دریافت اجاره بها از درهای بسته !

نیما ذاکری سعید، فعال صنایع دستی و عضو انجمن حمایت از فراورینمایندگان صنایع دستی یکی از هنرمندانی است که دغدغه و دل نگرانی جدید آنها را با ما درمیان گذاشت: در بخشنامه سال گذشته هیات دولت صحبت از بخشودگی کامل اجاره بها یا امهال آمده بود. حالا گزینه بخشودگی را کامل حذف نموده اند و امهالی هم دیگر از سال جاری در کار نیست و بحث تخفیف را به میان آورده و از هنرمندان خواسته اند هرچه زودتر اجاره بهای 9 ماه سال گذشته را (با تخفیفات اعمال شده) پرداخت نمایند اما مساله این است وقتی سال گذشته کل کسب و کارهای صنایع دستی خوابیده و کساد بود یا در بسیاری از اماکن تاریخی به علت شیوع کرونا بسته بود، چرا هنرمندان امروز باید اجاره بها پرداخت نمایند؟!

هنرمندان صنایع دستی استان زنجان هم دل پردردی دارند و یکی از آنها به ما می گوید: در این استان نه تنها از بخشودگی اجاره بها خبری نبود که پیمانکار برای دریافت پول بیشتر پای صنعتگران زیادی را به این مکان باز کرد، ضمن این که از آخر شهریور تا خاتمه اسفند سال گذشته کارگاه ها و بازارچه هایمان را تعطیل کردند و عملا از کار بیکار و خانه نشین شدیم، دریغ از اندک حمایتی. اعتراض مان هم نه تنها به جایی نرسید که با یک برچسب اغتشاشگر و جوساز از ما شکایت هم نموده و پایمان را به دادگاه بازنموده اند.

افزایش اجاره بها

یکی دیگر از صنعتگران هنرمند زنجانی هم می گوید: با آن که چند ماه از سال گذشته به دلیل شیوع کرونا غرفه هایمان از سوی متولیان به طور کامل تعطیل شد، نه تنها بخشودگی اجاره شامل حال ما نشد، که از اواخر اسفند که بنا به پیمانکار جدید واگذار شده، میزان اجاره بها را دقیقا دوبرابر نموده اند، حال آن که اکنون زنجان قرمز است و دوباره مغازه ها و کارگاه های صنایع دستی به اجبار تعطیل شده اند. تعدادی از هنرمندان صنایع دستی شاغل در کاروانسرای گنجعلیخان کرمان هم دراین باره به ما گفتند نه تنها اجاره بهای غرفه هایشان در سال گذشته بخشیده نشده، بلکه طبق شنیده ها قرار است افزایش هم داشته باشد.

فوری تخلیه کنید

این گلایه اما درخصوص هنرمندان فعال در مشکین دشت کرج که مستاجر شهرداری هستند، با یک فشار مضاعف و تلخ هم همراه شده است: ما 20 هنرمند هستیم که نه تنها در دوره کرونا اجاره بهای غرفه مان را پرداخت کردیم که از حدود چهار ماه پیش از طرف شهرداری و شورای شهر برای تخلیه بازارچه تحت فشار شدید قرار گرفتیم و قرارداد جدید هم با ما امضا ننموده و گفته اند باید غرفه هایمان را تخلیه کنیم.

هنرمندان صنایع دستی تبریز هم گلایه مشترکی داشتند و به ما گفتند با وجود بخشنامه سال گذشته مبنی بر بخشودگی اجاره بها و اعلام آن به ما، چند روز پیش دوباره اعلام کردند که براساس نامه دیگری که از تهران رسیده و گویا تاریخ درجش اواخر بهمن است، دیگر از بخشودگی کامل یا حتی امهال خبری نیست و فقط تخفیفاتی در نظر گرفته شده که با احتساب این تخفیفات باید اجاره بهای سال گذشته را به طور کامل یکجا تسویه و در غیر این صورت باید فوری غرفه هایتان را تخلیه کنید.

در باغ اکبریه خراسان جنوبی هم آن طور که هنرمندان غرفه دار در این مکان تاریخی به ما گفتند نه تنها تا خاتمه سال اجاره غرفه ها بدون هیچ گونه مهلت یا تخفیف و بخششی از هنرمندان دریافت شده، بلکه از هفدهم ماه جاری و به دلیل اوج گیری کرونا دوباره تمام غرفه ها و کارگاه های فعال در این باغ تعطیل شده است.

وقتی بانک ها ساز خود را می زنند

درد هنرمندان و فعالان صنایع دستی (و به احتمال زیاد سایر مشاغل صنعتی و هنری) انگار یکی دو تا نیست. کرونا و بیکاری کارگاه ها و غرفه های فروش و کسب وکار کساد و سفره های خالی و بخشنامه های پر ضدونقیض بابت بخشودگی و عدم بخشودگی اجاره بهای اماکن فعالیت کم نبود که بانک ها هم با آزارهای مداوم خود باری روی دوش این دردهای سنگین تلبارشده انداخته اند.

گلایه از بانک ها به خاطر تماس های مکرر بابت پرداخت اقساطی که از سوی دولت مشمول مهلت شده، درد مشترک همه هنرمندان و فعالان صنایع دستی و سایر مشاغلی است که تیرماه سال گذشته با سختی بسیار پیروز به دریافت اندک تسهیلات کرونایی از دولت شدند. هادی رحیم دل، یکی از دریافت نمایندگان تسهیلات کرونایی در سال گذشته است.

این هنرمند یزدی که یک کارگاه فراوری آبگینه و معرق شیشه را با هشت نفر نیرو اداره می کرد و امروز نیروهایش تقریبا به نصف رسیده، شش میلیون تومان تسیهلات کرونایی دریافت نموده و طبق مصوبه دولت تا خاتمه سال99 مهلت داشت که پرداخت اقساطش را به تعویق بیندازد، مهلتی که بانک پرداخت نماینده زیر بار آن نرفت: با آن که مهلتی برای پرداخت اقساط داشتیم، بعد از سپری شدن اولین ماه، هر روز از بانک به ما زنگ می زدند و پرونده ما را تا شعبه مرکزی هم فرستادند و گفتند اگر اقساط تان را پرداخت نکنید به وسیله قضایی این امر را پیگیری می کنیم.

در پاسخ به پرسش ما که مگر پرداخت اقساط مشمول مهلت هیات دولت نشده هم می گفتند چنین بخشنامه ای برای ما نیامده است. متاسفانه بانک ها نمی فهمند که ما وقتی درآمد نداریم نمی توانیم دزدی کنیم و اقساط را پرداخت کنیم.

یک هنرمند سفالگر تبریزی هم که تابستان سال گذشته پنج میلیون تومان تسهیلات کرونایی مربوط به حوزه صنایع دستی دریافت نموده، درباره سختگیری بانک ها به ما می گوید: شنیده بودیم که طبق مصوبه دولت تا آخر سال تنفس داریم اما بانک پرداخت نماینده تسهیلات، سر سه ماه از حساب من برداشت نموده و بابت مابقی اقساط هشدار داده و بعد از گلایه من درخصوص وجود مصوبه امهال گفتند که چنین نامه ای برای ما نیامده است! نیما ذاکری سعید، دیگر هنرمند کشورمان هم به خاطر پرداخت اقساط وام تحت فشار زیاد بانک بوده و گویا حتی بانک تا مرحله کم کردن از حساب ضامن وی هم پیش رفته است.

فاطمه مرادزاده - ایران / روزنامه وبلاگ ماشین